Życie i działalność Emilii Sczanieckiej.

           Emilia Sczaniecka urodziła się 20 maja 1804 r. w Brodach, jako trzecia z pięciorga rodzeństwa. Wczesne dzieciństwo miała spokojne i szczęśliwe. W 1810 r. zmarł jej ojciec - Łukasz Sczaniecki. W rok po jego śmierci przeprowadziła się z trojgiem rodzeństwa i matką Weroniką do Poznania. Jesienią Emilia i Nimfa rozpoczęły naukę w pensji żeńskiej pod kierownictwem J.S. Kaulfussa. Po zamknięciu pensji obie siostry uczyły się w zakładzie państwa Trimaille, a potem w żeńskiej szkole Reida, gdzie dołączyła do nich Kordula. W 1819 r. umarła matka Emilii i opiekę nad dziećmi przejęła babka Anastazja. W 1819 r. Emiliia z Kordulą rozpoczęły naukę na francuskiej pensji Laforgue w Dreźnie. Był to czas pierwszych kontaktów z polską konspiracyjną działalnością narodową. W 1823 r. Emilia ukończyła edukację w Dreźnie i zaczęła się przygotowywać do roli właścicielki majątku. Przypadł jej: Pakosław, Michorzewo i Michorzewko. W tym czasie prowadziła bogate życie towarzyskie, była związana z Karolem Marcinkowskim, ale do końca życia pozostała w stanie panieńskim.      

         W przeddzień powstania listopadowego mieszkała i gospodarowała w Pakosławiu. Po otrzymaniu listu od swego brata Konstantego, wzięła na siebie różne zadania patriotyczne. Przekazała 1000 dolarów na nowo tworzącą się armię, stanęła na czele Kobiecego Komitetu Pomocy Powstańcom. Potem wstąpiła do Towarzystwa Dobroczynności Patriotycznej Kobiet, które zajmowało się pracą charytatywną, zaopatrzeniową i samarytańską - gromadzono fundusze, środki opatrunkowe, organizowano lazarety, opatrywano rannych, organizowano transport. Po raz pierwszy Emilia zetknęła się z tak wielkim ludzkim nieszczęściem, z realiami pola bitwy i skutkami walki zbrojnej. Nauczyła się kierować lazaretem, udzielać pomocy rannym i zdobyła doświadczenie w pracy organizacyjnej.

         Po powstaniu listopadowym zamieszkała u Nimfy w Chraplewie. Prześladowania za udział w powstaniu dotknęły i ją - została skazana na konfiskatę majątku i sześciomiesięczną karę więzienia. Jednak jej popularność musiała wpłynąć na decyzję władz. 9 lutego 1833 r. została ułaskawiona. Po powrocie do Pakosławia uruchomiła szkołę dla dzieci i szpital. W tym czasie była zaangażowana w działalność konspiracyjną na terenie Wielkopolski i utrzymywała kontakty z emigracją. 8 lutego 1835 r. przyznano jej złoty medal "Dobroczyńcy ludzkości". W tym samym roku umarła jej babka, rok później brat Stanisław i przyjaciółka, Klaudyna Potocka, a w trzy lata później siostra Nimfa. W latach 1839-1844 Emilia podróżowała po świecie, była m.in. w Londynie, Paryżu i Włoszech.

         W czasie Wiosny Ludów pracowała głównie w lazaretach - opiekowała się rannymi, odpowiadała za finanse i zaopatrzenie placówki.
Podczas powstania styczniowego również wykonywała tę pracę co w 1848 r., choć nieco w utrudnionej formie - organizowała pomoc rannym, zajmowała się opieką nad podległymi jej szpitalami, działalnością dobroczynną, udzielaniem wsparcia więźniom, sierotom i wdowom. W 1870 r. zmarła Kordula Sczaniecka, a w 1873 r.- Konstanty.W 1877 r. Emilia założyła ochronkę dla dzieci w Pakosławiu, a w 1886 r.- w Michorzewie i Michorzewku.

          Czynna do ostatnich chwil swego życia umiera Emilia Sczaniecka 11 maja 1896 r. w Pakosławiu. W swej ostatniej woli wyraża życzenie, aby pochować ją w Michorzewie, "w prostej jesionowej trumnie, wśród grobów, gdzie prosty lud grzebano".




Strona główna